บทเพลงคือการสื่อสารที่ทรงอานุภาพ อีกทั้งยังส่งผลต่อความสามารถในการรับรู้ของมนุษย์เราได้อย่างน่าทึ่ง จากการศึกษาในยุคใหม่ทำให้พบว่าดนตรีคลาสสิคสามารถส่งผลต่อพัฒนาการวัยเด็ก ดังนั้นจึงได้มีการขยายขอบเขตออกไปยังหลากหลายกรณีมากขึ้น ซึ่งในกลุ่มผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์ก็เป็นอีกหนึ่งกลุ่มที่น่าสนใจว่า การฟังดนตรีจะส่งผลต่ออาการของพวกเขาเหล่านั้นมากหรือน้อยแค่ไหน
พลังของดนตรีต่อผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์
แน่นอนว่าปัญหาใหญ่ของผู้ป่วยเหล่านี้คือการสูญเสียความทรงจำ ทว่าดนตรีกลับช่วยดึงเอาอารมณ์อ่อนไหวที่ซุกซ่อนอยู่ภายในแต่ละคนออกมา และคลื่นอารมณ์นี้เองที่มีผลต่อการเรียกคืนความทรงจำในอดีตต่าง ๆ ทุกเรื่องราวของชีวิตที่ถูกกลบฝังไว้กับกาลเวลา โดยเฉพาะในกลุ่มดนตรีคลาสสิค, ดนตรีจากภาพยนตร์, ละครเพลง หรือเพลงฮิตติดชาร์ตประจำยุคของพวกเขาเหล่านั้นมีแนวโน้มสำคัญที่จะช่วยกระตุ้นสมองได้ค่อนข้างมาก ซึ่งความก้าวหน้าในการติดตามผลนี้เองทำให้ผู้เชี่ยวชาญทราบว่าอิทธิพลของดนตรีนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่งที่ทำให้ผู้ป่วยสามารถใช้ความคิดได้อีกครั้งและมีความพึงพอใจในการใช้ชีวิต
เพราะอะไรดนตรีจึงช่วยกระตุ้นสมองผู้ป่วยอัลไซเมอร์
- ดนตรีส่งผลต่ออารมณ์ อารมณ์คือสิ่งที่ทรงพลังและสำคัญในการจุดประกาย ไปสู่การหวนระลึกถึงความทรงจำต่าง ๆ ผู้เชี่ยวชาญได้ทำการจัดกิจกรรมให้ผู้ป่วยโดยเปิดดนตรีคลอไปด้วย พบว่าผู้ป่วยมีการตอบสนองต่องจังหวะ และเริ่มพูดถึงความทรงจำต่าง ๆ ในชีวิตตนเองออกมา
- ดนตรีส่งผลต่อความชอบและความถนัด ผู้ป่วยบางรายอาจหลงลืมไปแล้วว่าตนเองเคยทำอะไรได้บ้าง การฟังดนตรีเป็นอีกช่องทางการเข้าถึงความสามารถของพวกเขาเหล่านั้น สืบเนื่องจากข้อแรกที่เกิดขึ้นจากการกระตุ้นความทรงจำ
- ดนตรีส่งผลต่อร่างกาย การตอบสนองทางร่างกายก็เป็นอีกเรื่องสำคัญที่สามารถเห็นได้เป็นลำดับแรก ๆ ในผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ระยะที่สูญเสียการตอบสนองกับแพทย์ผู้ทำการรักษา การฟังดนตรีทำให้ผู้ป่วยหันมาสนใจสิ่งรอบข้างมากขึ้น หลายรายลุกขึ้นมาขยับตัวเต้นรำ นำไปสู่การสร้างปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง
- การร้องเพลงส่งผลต่อสมอง เมื่อฟังดนตรีมากเข้า รู้สึกถูกใจและสนุกสนาน สิ่งเหล่านี้จะกระตุ้นให้ผู้ป่วยเริ่มออกท่าทางและฮัมทำนองเพลง ไปจนถึงการร้องเนื้อเพลงหากเป็นบทเพลงที่พวกเขาระลึกขึ้นมาได้ ทำให้เกิดการทำงานร่วมกันของสมองฝั่งซ้ายและขวาโดยต่อเนื่อง ทำให้ผู้ป่วยมีชีวิตชีวามากขึ้น
- ดนตรีส่งผลในแง่บวก ไม่ว่าจะอารมณ์ ร่างกาย หรือการสร้างปฏิสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นจากอิทธิพลของดนตรี ล้วนทำให้ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์มีการตอบสนองในแง่บวก หลายบทเพลงส่งผลต่อจิตใจของพวกเขา อีกทั้งดนตรียังเป็นสื่อกลางที่ไม่มีการแบ่งแยกเชื้อชาติ ภาษา หรือศาสนา ดังนั้นไม่ว่าแพทย์จะสามารถเลือกเพลงได้ตรงกับความทรงจำของผู้ป่วยหรือไม่ พวกเขาจะรับฟังบทเพลงด้วยความคิดเชิงบวก สามารถเข้าใจถึงท่วงทำนองได้เป็นอย่างดี
เพลงไหนที่ช่วยกระตุ้นสมองผู้ป่วยอัลไซเมอร์ได้ดี
- เพลงคลาสสิค
- เพลงประกอบละครหรือภาพยนตร์
- เพลงฮิตของแต่ละยุค
จากผลการศึกษาของผู้เชี่ยวชาญพบว่าดนตรีนั้นสามารถกระตุ้นสมองและบรรเทาอาการของโรคอัลไซเมอร์ได้จริง ดังนั้นหากคุณกำลังเริ่มมีอาการหลงลืม หรือมีใครในบ้านที่กำลังทุกข์ทรมานเพราะความทรงจำที่ขาดหายและยังต้องรับการรักษา ในระหว่างที่อยู่บ้าน ลองใช้ดนตรีช่วยบรรเทาและเยียวยาจิตใจอีกแรง ก็จะช่วยให้การดำเนินชีวิตประจำวันเป็นไปได้โดยง่ายยิ่งขึ้น
เรียบเรียงโดย : กองบรรณาธิการ
แหล่งที่มา : www.medicalnewstoday.com, www.alzheimers.net, www.ncbi.nlm.nih.gov
ภาพประกอบจาก : www.freepik.com