วัคซีนสำหรับป้องกันโรค มักเป็นของเหลวซึ่งเราบรรจุในหลอดฉีดยามาให้เราเห็น แน่นอนว่าบางคนอาจเคยรู้มาบ้างว่าวัคซีนมีหลักการสกัดอย่างไร แต่ที่จริงแล้วในกระบวนการผลิตจริง มนุษย์เราใช้เทคโนโลยีหลากหลายมากกว่านั้น ซึ่งแต่ละวิธีการก็มีความน่าสนใจเช่นกัน การรู้ถึงข้อมูลเหล่านี้ถือเป็นความรู้อย่างหนึ่งก็ว่าได้
วิธีการผลิตวัคซีนแบ่งวิธีการผลิตได้เป็น 4 วิธี คือ
1. First generation vaccine production เป็นการผลิตวัคซีนแบบดั้งเดิม (Conventional method) ที่ใช้การผลิตวัคซีนทั่ว ๆ ไป ได้แก่
- Killed vaccine หรือ Inactivated vaccine antigen ได้จากการนำเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคมาทำให้ตาย เช่น วัคซีนทัยฟอยด์ อหิวาต์ ไอกรน โรคพิษสุนัขบ้า ไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนโปลิโอชนิดฉีด เป็นต้น
- Live attenuated vaccine antigen ได้จากการนำเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคมาทำให้อ่อนกำลังลงจนไม่สามารถก่อโรคได้ เช่น วัคซีนหัด หัดเยอรมัน คางทูม วัคซีนโปลิโอชนิดรับประทาน และวัคซีนไข้เหลือง เป็นต้น
- Toxoid antigen ได้จากการทำให้ Toxin ที่ตัวเชื้อก่อโรคสร้างขึ้น หมดความเป็นพิษลง เช่น ท๊อกซอยด์บาดทะยัก และท๊อกซอยด์คอตีบ เป็นต้น
- Subunit vaccine antigen ได้จากการแยกชิ้นส่วนของเชื้อก่อโรค ตามธรรมชาติ เช่น Plasma-derived hepatitis B vaccine ได้จากการนำส่วน HBsAg ของ Hepatitis B virus หรือการนำส่วน Polysaccharide ของเชื้อ meningococcus และเชื้อ Pneumococcus มาผลิตเป็น Meningococcal vaccine และ Pneumococcal vaccine
2. Second generation vaccine production antigen เป็นชิ้นส่วนของเชื้อโรค ซึ่งได้จากการผลิตในสิ่งมีชีวิต โดยอาศัยความรู้ด้าน Molecular biology และ Recombinant DNA tecnology เช่น Yeast-derived recombinant hepatitis B vaccine
3. Third generation vaccine production Antigen เป็นชิ้นส่วนของเชื้อโรค ซึ่งผลิตในหลอดทดลองโดยขบวนการทางเคมีและฟิสิกส์ วัคซีนที่ผลิตโดยวิธีการนี้ยังอยู่ในระหว่างการทดลอง
4. Forth generation vaccine production antigen เป็น DNA ของเชื้อโรคที่ควบคุมการสร้างโปรตีน ที่สามารถกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันได้ เรียกวัคซีนประเภทนี้ว่า Nucleic acid vaccine หรือ DNA vaccine วัคซีนที่ผลิตโดยวิธีการนี้ยังอยู่ในระหว่างการทดลอง
เรียบเรียงโดย : กองบรรณาธิการ
แหล่งที่มา : www.health2click.com
ภาพประกอบจาก : www.freepik.com