มีคำกล่าวที่ว่า คนเราใช้เวลาทั้งชีวิตไปกับการหาเงิน และใช้เวลาในบั้นปลายเอาเงินที่หามา เพื่อรักษาตัว วันนี้เราจึงมาทบทวนความสำคัญในการตรวจสุขภาพกันค่ะ
ทำไมต้องตรวจสุขภาพ
ต้องเข้าใจก่อนว่าร่างกายของเรานั้น มีการเสื่อมไปทุก ๆ วันตามธรรมชาติอยู่แล้ว นอกจากนั้นการใช้ชีวิต ไลฟ์สไตล์บางอย่างก็ทำให้ร่างกายเสื่อมเร็วขึ้น เสี่ยงต่อโรคหลาย ๆ โรคที่จะเป็นในอนาคต การตรวจสุขภาพจึงเป็นการตรวจหาความผิดปกติบางอย่าง ที่อาจเป็นสัญญาณของโรคที่ซ่อนอยู่ หรือภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรคในอนาคต ซึ่งหากไม่ได้รับการตรวจสุขภาพ และปล่อยไว้นานเป็นแรมปี เมื่อถึงคราวที่โรคกำเริบ หรือแสดงอาการ ก็อาจมีความรุนแรงมาก มีค่าใช้จ่ายในการรักษาที่สูง รวมถึงมีความเสี่ยงต่อการสูญเสีย
ดังนั้น การตรวจสุขภาพจึงทำเพื่อ
- ค้นหาโรคที่ซ่อนอยู่ในตัว โดยที่ยังไม่มีอาการผิดปกติให้เห็น ตัวอย่างโรคดังกล่าว ได้แก่ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง มะเร็งเต้านมในระยะแรก มะเร็งปากมดลูกในระยะแรก เป็นต้น ซึ่งตามหลักการรักษาแล้ว การตรวจพบโรคตั้งแต่ระยะแรก หรือระยะที่มีความรุนแรงน้อย จะรักษาโรคได้ทัน ไม่ลุกลาม ลดภาวะแทรกซ้อน บางโรคอาจรักษาให้หายขาดได้
แนะนำอ่าน อาการและโรควัยซีเนียร์ - หาปัจจัย หรือพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรค ซึ่งเจ้าตัวอาจไม่รู้สึกว่าเป็นปัญหา เช่น กรรมพันธุ์ การดื่มเหล้า สูบบุหรี่ การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม การขาดการออกกำลังกาย การมีอารมณ์เครียด ภาวะน้ำหนักเกิน หรือลงพุง สภาพแวดล้อม หรือการทำงานที่เสี่ยงต่อการเจ็บป่วย หรือความผิดปกติที่ซ่อนอยู่ในตัว เช่น ความดันลูกตาสูง ซึ่งทำให้เกิดโรคต้อหิน ไวรัสตับอักเสบบีในเลือดซึ่งทำให้เกิดโรคตับอักเสบเรื้อรัง และมะเร็งตับ เมื่อพบว่ามีปัจจัยหรือพฤติกรรมเสี่ยงอะไร หมอที่ตรวจก็จะให้การดูแลและให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวป้องกันไม่ให้เกิดโรคตามมา ที่สำคัญผู้ที่มีภาวะเสี่ยงควรแจ้งให้แพทย์ทราบด้วย
แนะนำอ่าน อาการและโรควัยซีเนียร์
การตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสมเป็นอย่างไร
เป็นการตรวจสุขภาพตามหลักวิชาการโดยแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข เน้นการซักถามประวัติสุขภาพและการตรวจร่างกายเป็นหลัก ส่วนการตรวจทางห้องปฏิบัติการ หรือการตรวจแล็บ จะทำเฉพาะในรายที่มีข้อมูลหลักฐานบ่งชี้แล้วว่ามีความจำเป็นเท่านั้น ทั้งนี้ เพื่อค้นหาโรคและปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค และนำไปสู่การป้องกัน การส่งเสริมสุขภาพ และการบำบัดรักษาอย่างถูกต้อง ทั้งนี้ การตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสม ไม่จำเป็นต้องมีการตรวจทางห้องปฏิบัติการเสมอไป
ใครบ้างที่ควรรับการตรวจสุขภาพ
ทุกคน ทุกวัย ควรได้รับการตรวจสุขภาพ เริ่มง่าย ๆ ด้วยการตรวจสุขภาพเบื้องต้นซึ่งสามารถทำได้ที่บ้าน โดยใช้เครื่องมือบางประเภท เช่น เครื่องชั่งน้ำหนัก สายวัด เป็นต้น ทั้งนี้คณะกรรมการพัฒนาการตรวจสุขภาพที่จำเป็นและเหมาะสม กระทรวงสาธารณสุขได้แบ่งการตรวจป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ ตรวจสุขภาพเด็กและวัยรุ่น (อายุ 0 – 18 ปี) การตรวจสุขภาพวัยทำงาน (อายุ 18 – 60 ปี) ตรวจสุขภาพวัยผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป) และตรวจสุขภาพหญิงตั้งครรภ์ แต่ละกลุ่มมีแนวทางการตรวจสุขภาพที่แตกต่างกัน
ขอขอบคุณข้อมูลจาก: กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข http://healthcheckup.in.th/article/8
ภาพประกอบจาก: www.freepik.com